Legalne zasiedzenie nieruchomości państwowych i gminnych

Kiedy obywatel przez długi okres czasu posiadający nieruchomość nieświadomie narusza prawa własności, istnieje możliwość legalnego nabycia tej nieruchomości przez zasiedzenie. Takie zasiedzenie odnosi się również do działek będących własnością Skarbu Państwa lub gminy. W przypadku nieruchomości należących do tych podmiotów, ważnym rokiem dla obliczenia terminu zasiedzenia jest rok 1990.

Państwo i gmina mają obowiązek kontrolować swoje nieruchomości, aby zapobiec nieposiadanej i bezumownej okupacji, która może prowadzić do zasiedzenia. Jeśli jednak nie podejmą odpowiednich działań, istnieje ryzyko zasiedzenia.

Ważne jest zauważyć, że nawet jeśli osoba nieświadomie posiadająca nieruchomość, kontaktuje się z rzeczywistym właścicielem lub inną osobą uważaną za właściciela, w celu nabycia tej własności drogą umowy, to jej prawa do samoistnego posiadania nie są zagrożone, chyba że z innych okoliczności wynika, że rezygnuje ona z samodzielności i niezależności w zarządzaniu tą rzeczą.

Podatek od nieruchomości nie ma znaczenia dla uzyskania statusu samoistnego posiadania (i zasiedzenia). Chociaż opłacanie podatków może być jednym z czynników wskazujących na samoistność posiadania, nie jest to ani warunkiem koniecznym, ani wystarczającym. Istotne jest faktyczne, samodzielne władanie nieruchomością i zamiar posiadania jej dla siebie.

Gmina posiada narzędzia do obrony przed zasiedzeniem. Przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń są stosowane do zasiedzenia, a przerwa w biegu zasiedzenia może nastąpić poprzez działanie właściciela (np. gminy). To działanie musi być skierowane przeciwko posiadaczowi nieruchomości w celu odzyskania prawa własności i musi obejmować takie czynności jak prowadzenie postępowania sądowego mającego na celu ustalenie prawa własności.

Należy pamiętać, że nawet jeśli gmina ogłasza przetarg na działkę, która jest w trakcie zasiedzenia, nie jest to czynność, która przerwie bieg zasiedzenia. Przeprowadzenie procedury przetargowej nie ma wpływu na zasiedzenie.

Ustawa z 1990 roku wprowadziła zmiany dotyczące nabycia nieruchomości państwowych przez zasiedzenie, uchylając przepisy wyłączające tę możliwość. Według znowelizowanego przepisu art. 10 ustawy, jeśli przed wejściem ustawy w życie istniał stan, który wyłączał zasiedzenie, ale prowadziłoby do zasiedzenia na podstawie nowych przepisów, zasiedzenie rozpoczyna się od daty wejścia w życie ustawy, skracając termin o okres, w którym dany stan istniał przed wejściem w życie ustawy, ale nie więcej niż o połowę.

Termin zasiedzenia dla wnioskodawców, którzy objęli posiadanie nieruchomości 7 lipca 1983 roku, rozpoczął się 1 października 1990 roku, ale został skrócony o okres posiadania przed tą datą, czyli od 7 lipca 1983 roku do 30 września 1989 roku. Dlatego termin zasiedzenia dla wnioskodawców upłynął 8 lipca 2013 roku.

Wnioskodawcy muszą jednak spełnić szereg warunków i udowodnić faktyczne i niezależne posiadanie nieruchomości przez długi okres czasu, aby uzyskać prawo do zasiedzenia.

Expanding on the topic discussed in the article, it is important to note that adverse possession, or „zasiedzenie” in Polish, is not limited to individual properties but also applies to land owned by the State Treasury or local municipalities. In the case of properties belonging to these entities, the key year for calculating the adverse possession period is 1990.

Both the State Treasury and the municipalities have a responsibility to monitor their properties to prevent unauthorized occupation and adverse possession. However, if they fail to take appropriate action, there is a risk of adverse possession.

It is worth noting that even if a person unintentionally possesses a property and contacts the rightful owner or another person considered the owner to acquire the property through an agreement, their rights to possess the property are not at risk unless circumstances indicate a relinquishment of independence in managing the property.

Property tax does not play a role in obtaining the status of adverse possession (and adverse possession itself). While paying taxes may be an indicator of independent possession, it is neither a necessary nor a sufficient condition. What matters is the actual and independent control of the property and the intention to possess it for oneself.

Municipalities have tools to defend against adverse possession. The rules on the expiration of claims apply to adverse possession, and a hiatus in the adverse possession period may occur through the actions of the owner (e.g., the municipality). This action must be directed against the possessor of the property to reclaim ownership rights and must involve activities such as initiating a judicial procedure to establish ownership rights.

It should be noted that even if a municipality announces a tender for a plot of land that is subject to adverse possession, this action does not interrupt the adverse possession period. Conducting a tender procedure has no effect on adverse possession.

The 1990 law introduced changes regarding the acquisition of state-owned properties through adverse possession, repealing provisions that excluded this possibility. According to the amended Article 10 of that law, if there was a situation before the law came into force that would exclude adverse possession but would lead to adverse possession under the new provisions, the adverse possession period starts from the date of the law’s entry into force, shortening the period by the time during which that situation existed before the law came into force but not exceeding half of the adverse possession period.

For applicants who took possession of the property on July 7th, 1983, the adverse possession period started on October 1st, 1990, but was shortened by the period of possession before that date, i.e., from July 7th, 1983, to September 30th, 1989. Therefore, the adverse possession period for these applicants expired on July 8th, 2013.

However, applicants must fulfill a series of conditions and prove the actual and independent possession of the property for an extended period of time to qualify for adverse possession rights.

For more information on adverse possession in Poland, you can visit the Polish Government website.

The source of the article is from the blog macholevante.com